فهرست مطالب

مقدمه ۴

شناسایی مشکل ۵

انگیزة درونی ۵

قلمرو مهارتها ۵

محل تقاطع خلاقیت ۵

تعیین هدف ۶

شرح مسئله ۷

محدودیت‌ها ۷

تحلیل نیاز ۸

بررسی مقدار نیاز به محصول ۸

هدف ایجاد نیاز در محصول ۹

نمودار رشد ذهنی کودکان ۱۱

پرورش حواس کودکان ۱۱

خلاقیت و سازندگی در سنین پیش دبستانی ۱۲

پرورش خلاقیت از طریق هنر ۲۰

فعالیت هنری ۲۳

رشد بازنمایی دو بعدی ۲۴

رشد طراحی ۲۶

رشد نقاشی ۲۹

مشخصات نقاشی خوب برای کودکان ۳۲

نقش نقاشی در پرورش خلاقیت کودکان ۳۳

چرا کودکان نقاشی می کنند ۳۴

تفریح کودکان ۳۵

اهمیت خلاقیت و تخیلی برای کودکان ۳۶

سرگرمی کودکان ۳۶

بازی ۳۶

اهمیت بازنمایی ۳۸

تعاریف خلاقیت و تخیل ۴۰

ارتباط بین خلاقیت و تخیل ۴۵

ویژگی های خلاقیت در کودکان ۴۶

ارتباط خلاقیت و بازی ۴۷

بازی و اهمیت آن ۴۸

اهمیت محیط مناسب ۵۰

سازماندهی دسترسی به فضا و منابع ۵۱

آنالیز اجتماعی ۵۵

شناخت استفاده کنندگان (User Analysis) 55

شناخت گروه استفاده گر اول (کودک) ۵۶

وندالیزم (Vandalism) 59

نقش تربیت در شخصیت کودک ۶۱

نشانه های خلاقیت در کودک ۶۲

شناخت گروه استفاده گر دوم (والدین) ۶۴

نقش مادران ۶۷

نقش پدران ۶۷

روابط اجتماعی ۶۸

شناخت گروه استفاده گر سوم ۷۰

مقدمه:

كار و فعاليت هنري كودكان در ايجاد فرصت‌هايي بمنظور ابراز خلاقيت اهميت حياتي دارد. 

در نظر گرفتن تنوع وسايل و امكانات دار اتاق كودك به دليل استفادة طولاني مدت از اهميت بسياري برخوردار است. كودكان به نقاشي و حجم‌سازي بسيار علاقه مندند و دوست دارند وسايلي را كه در اختيار دارند رنگي كنند، مثل نقاشي كردن روي ديوارهاي اتاقشان. گاهي اين مسئله باعث ايجاد اضطراب و نگراني در خانواده‌ها مي‌شود: اما بايد دقت كرد كه كودكان را از انجام اين كار نهي نكنيم و فضاي لازم را براي انجام اين كار براي او فراهم كنيم. 

تحقيقات نمايانگر آن است كه هوش و استعداد، خلق و خو و شخصيت، قدرت‌ها و مهارت‌ها در سال‌هاي اول زندگي شكل مي‌گيرد. در مرحلة بعدي، رشد انسان بيشتر در جهت  كمي است تا كيفي. لذا هر قدر محيط زندگاني كودك غني‌تر، سالم‌تر و آگاهانه‌تر باشد، هوش كودك بيشتر و رفتار او متعادل‌تر خواهد بود و در اينجا ضرورت استفاده از فضاي كار و فعاليت مناسب كه كودك را به سمت و سويي مناسب سوق دهد، ضروري به نظر مي‌رسد. 

شناسايي مشكل: 

كودكان ظروف خالي نيستند. آن‌ها عقايد و افكار و آرزوهاي خود را براي آفريدن دارند. مسئوليت ما اين است كه مهارتهاي فعلي كودكان و درك آن‌ها را رشد دهيم و با ايجاد فرصت‌هاي تازه اين مهارت‌ها را گسترده‌تر كنيم تا نگرش‌ها، مهارت‌ها و دانش ‌آن‌ها در زمينة تجارب گسترده و وسيع‌تر رشد كند. 

براي كمك به كودكان در جهت نيل به خلاق‌ترين مرحلة ممكن براي آنها كافي نيست مهارتها را به آنها آموزش دهيم يا فرصت‌هايي برايشان به وجود آوريم تا استعدادهايشان را گسترش دهند. همچنين كافي نيست عادات خوب كاركردن را به آنها بياموزيم. بايد به آن‌ها كمك كنيم تا نقاطي را كه علايق و مهارتهايشان منطبق مي‌گردند يعني محل تقاطع خلاقيت خود را تشخيص دهند. 

در اين محل قلمرو مهارتهاي كودك و مهارتهاي تفكر خلاق وي بر روي علايق دروني وي منطبق مي‌شوند. اين تركيب پرقدرتي است زيرا جايي است كه كودك به احتمال بسيار زياد خلاق خواهد بود. 

 

كودكان به فضاي كافي براي كار كردن و منابع در دسترس نياز دارند تا بتوانند از تجاربي كه به آنان ارائه مي‌شود بيشترين بهره را ببرند. فضاي خانه به دليل مأنوس بودن محيط آن براي كودك، در او احساس امنيت ايجاد مي‌كند. از اين رو در نظر گرفتن فضايي جهت انجام كارهاي هنري، امكان رشد و پرورش خلاقيت و در عين حال ايجاد انگيزه و اشتياق در كودك را فراهم مي‌آورد. 

كودكاني كه داراي فضاها و وسايل شخصي هستند، كودكان تواناتر و با اعتماد به نفس بيشتري خواهند شد. آنها ياد مي‌گيرند كه وسيله مربوط به خودشان است و آنها هستند كه از آن استفاده مي‌كنند، پس مي‌آموزند چطور  با آن برخورد كنند و حتي چطور  در حفظ و نگهداري آن بكوشند. 

 

--